ข้อมูลทั่วไป
สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐานขององค์การบริหารส่วนตำบลภูซาง
ตำบลภูซางเป็นตำบลที่มีวัฒนธรรมเก่าแก่ ประชากรอยู่หนาแน่น เป็นเส้นทางเชื่อม
เข้าสู่สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มาหลายชั่วอายุคน มีแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ คือ วนอุทยานแห่งชาติภูซาง น้ำตกภูซาง ชายแดนด้านทิศตะวันออกติดต่อสาธารณประชาธิปไตยประชาชนลาว และเป็นเส้นทางผ่านขึ้นภูชี้ฟ้าซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย
ประวัติ
ตำบลภูซางก่อตั้งเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2513 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย
โดยแยกออกจากตำบลเชียงแรง อำเภอเชียงคำ จังหวัดเชียงราย โดยมีเขตการปกครองรวม 12 หมู่บ้าน ประกอบด้วย
หมู่ที่ 1 โอนจากหมู่ที่ 14 หมู่ที่ 2 โอนจากหมู่ที่ 18
หมู่ที่ 3 โอนจากหมู่ที่ 13 หมู่ที่ 4 โอนจากหมู่ที่ 12
หมู่ที่ 5 โอนจากหมู่ที่ 11 หมู่ที่ 6 โอนจากหมู่ที่ 16
หมู่ที่ 7 โอนจากหมู่ที่ 21 หมู่ที่ 8 โอนจากหมู่ที่ 10
หมู่ที่ 9 โอนจากหมู่ที่ 17 หมู่ที่ 10 โอนจากหมู่ที่ 19
หมู่ที่ 11 โอนจากหมู่ที่ 15 หมู่ที่ 12 โอนจากหมู่ที่ 20
เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2520 อำเภอพะเยาได้ยกฐานะขึ้นเป็น จังหวัดพะเยา โดยโอนอำเภอพะเยา อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอจุน อำเภอปง อำเภอเชียงม่วน และอำเภอเชียงคำ รวม 7 อำเภอ จัดตั้งเป็นจังหวัดพะเยา นับเป็นจังหวัดที่ 72 ของประเทศไทย
ในปี พ.ศ. 2537 ตำบลภูซาง ได้จัดตั้ง “สภาตำบลภูซาง” ขึ้นตาม พระราชบัญญัติ
สภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับกฤษฎีกา
เล่ม 111 ตอนที่ 53 ก ลงวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2537 อันเป็นการกระจายอำนาจการปกครองสู่ท้องถิ่น ให้อำนาจในการกำหนดนโยบายการพัฒนา การจัดสรรทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม และการวางผังเมือง เพื่อให้สอดคล้องกับหลักการปกครองตนเองในระบอบประชาธิปไตย
ในปี พ.ศ. 2538 ได้มีการแยกพื้นที่การปกครองตำบลภูซาง ออกเป็น 2 ตำบล คือ
ตำบลป่าสักและตำบลภูซางตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ณ วันที่ 14 กรกฎาคม 2538 โดยตำบลป่าสักมีเขตปกครองรวม 7 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 (บ้านแก) โอนจากหมู่ที่ 1 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 2 (บ้านแก) โอนจากหมู่ที่ 2 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 3 (บ้านต้นผึ้ง) โอนจากหมู่ที่ 3 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 4 (บ้านป่าสัก) โอนจากหมู่ที่ 4 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 5 (บ้านม่วงชุม) โอนจากหมู่ที่ 12 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 6 (บ้านแกใหม่) โอนจากหมู่ที่ 13 ตำบลภูซาง
หมู่ที่ 7 (บ้านป่าสัก) โอนจากหมู่ที่ 15 ตำบลภูซาง
ตำบลภูซางซึ่งถูกแบ่งเขตการปกครอง มีเขตการปกครองรวม 9 หมู่บ้าน ดังนี้
หมู่ที่ 1 (บ้านสถาน 2) เดิมเป็นหมู่ที่ 16
หมู่ที่ 2 (บ้านนาหนุน) เดิมเป็นหมู่ที่ 14
หมู่ที่ 3 (บ้านฮวก) เดิมเป็นหมู่ที่ 10
หมู่ที่ 4 (บ้านห้วยส้าน เดิมเป็นหมู่ที่ 11
หมู่ที่ 5 (บ้านสถาน) เดิมเป็นหมู่ที่ 5
หมู่ที่ 6 (บ้านทุ่งติ้ว) เดิมเป็นหมู่ที่ 6
หมู่ที่ 7 (บ้านผาลาด) เดิมเป็นหมู่ที่ 7
หมู่ที่ 8 (บ้านหนองเลา) เดิมเป็นหมู่ที่ 8
หมู่ที่ 9 (บ้านทุ่งแขม) เดิมเป็นหมู่ที่ 9
ปี พ.ศ. 2539 สภาตำบลภูซาง อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา ได้รับการจัดตั้ง
เป็น “องค์การบริหารส่วนตำบลภูซาง” ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 19 มกราคม 2539 และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 113 ตอนที่ 9 ง ลงวันที่ 30 มกราคม 2539
ปีเดียวกัน ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองอำเภอเชียงคำออกมาตั้งเป็น “กิ่งอำเภอ
ภูซาง” ประกอบด้วย 5 ตำบล คือ ตำบลสบบง ตำบลภูซาง ตำบลเชียงแรง ตำบลทุ่งกล้วยและตำบลป่าสัก ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2539 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2539
และในปีเดียวกัน ตำบลภูซางได้จัดตั้งหมู่บ้านเพิ่ม คือ หมู่ที่ 10 (บ้านธาตุภูซาง) โดยแยกออกมาจากหมู่ที่ 8 (บ้านหนองเลา)
ในปี พ.ศ. 2542 จัดตั้งหมู่ที่ 11 (บ้านทุ่งกระเทียม) โดยแยกออกมาจากหมู่ที่ 6
(บ้านทุ่งติ้ว) และจัดตั้งหมู่ที่ 12 (บ้านฮวก) โดยแยกออกมาจากหมู่ที่ 3 (บ้านฮวก)
ในปี พ.ศ. 2544 จัดตั้งหมู่ที่ 13 (บ้านห้วยไฟวัฒนา) ได้แยกออกมาจากหมู่ที่ 5
(บ้านสถาน)
เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 กระทรวงมหาดไทยได้ออกพระราชกฤษฎีกายกฐานะ กิ่งอำเภอภูซาง ขึ้นเป็น “อำเภอภูซาง” โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน 2550 เป็นต้นไป